1. Giới thiệu
Máy nén khí trục vít là thiết bị quan trọng trong sản xuất công nghiệp, đảm bảo cung cấp khí nén ổn định cho các dây chuyền. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều doanh nghiệp áp dụng bảo dưỡng bị động (Reactive Maintenance) – chỉ sửa chữa khi máy hỏng hoặc gặp sự cố.
Trong bài viết này, AC PARTS Việt Nam sẽ giải thích bảo dưỡng bị động là gì, ưu – nhược điểm, ví dụ thực tế với máy nén khí trục vít và hướng dẫn lựa chọn phương pháp bảo dưỡng phù hợp.
2. Bảo dưỡng bị động là gì?
Bảo dưỡng bị động là phương pháp bảo trì “chờ hỏng mới sửa”, tức là:
- Máy chỉ được kiểm tra hoặc sửa chữa khi xuất hiện sự cố hoặc hỏng hóc.
- Không có lịch trình định kỳ hay giám sát liên tục.
- Thường không phát hiện sớm các dấu hiệu hao mòn, quá nhiệt hay giảm hiệu suất.
Mục tiêu là giải quyết vấn đề khi nó xảy ra, thay vì ngăn ngừa trước.
3. Ưu – nhược điểm của bảo dưỡng bị động
3.1. Ưu điểm
- Chi phí ban đầu thấp, không tốn nhân lực lập kế hoạch.
- Dễ thực hiện, phù hợp với thiết bị phụ, ít quan trọng hoặc chi phí thấp.
3.2. Nhược điểm
- Nguy cơ gián đoạn sản xuất cao, đặc biệt với máy nén khí dùng 24/7.
- Chi phí sửa chữa khẩn cấp cao hơn nhiều so với bảo dưỡng định kỳ hoặc chủ động.
- Tuổi thọ máy giảm do không phát hiện và xử lý hao mòn sớm.
- Không kiểm soát được hiệu suất, áp suất hay lưu lượng khí nén, ảnh hưởng dây chuyền sản xuất.
4. Ví dụ thực tế với máy nén khí trục vít
- Máy nén khí Trung Quốc thường hoặc Nhật bãi được bảo dưỡng bị động: chỉ thay dầu, vệ sinh lọc, sửa trục vít khi máy quá nhiệt, áp suất giảm hoặc máy không khởi động được.
- Khi máy hỏng giữa ca sản xuất, toàn bộ hệ thống khí nén bị gián đoạn, tổn thất năng suất và chi phí sửa chữa tăng cao.
- Chạy lâu ngày mà không kiểm tra, máy dễ hao mòn bạc đạn, trục vít và bánh răng, giảm tuổi thọ.
Kinh nghiệm từ AC PARTS Việt Nam: những khách hàng sử dụng bảo dưỡng bị động thường gặp sự cố đột ngột 2–3 lần/năm, dẫn đến chi phí sửa chữa và mất sản xuất gấp 3–4 lần so với bảo dưỡng chủ động.
5. So sánh bảo dưỡng bị động và chủ động
| Tiêu chí | Bảo dưỡng bị động | Bảo dưỡng chủ động |
|---|---|---|
| Thời điểm thực hiện | Sau khi hỏng | Trước khi hỏng, phát hiện nguyên nhân gốc |
| Hiệu quả chi phí | Thấp ban đầu, cao lâu dài | Tiết kiệm chi phí lâu dài |
| Nguy cơ gián đoạn | Cao | Thấp |
| Tuổi thọ thiết bị | Giảm | Tăng |
| Yêu cầu nhân lực | Thấp | Cần kỹ thuật giám sát và phân tích dữ liệu |
| Ví dụ máy nén khí | Chỉ sửa khi máy quá nhiệt, áp suất giảm hoặc hỏng trục vít | Theo dõi áp suất, nhiệt độ, rung động, thay dầu và vệ sinh lọc định kỳ |
6. Khi nào nên áp dụng bảo dưỡng bị động?
- Máy phụ, ít quan trọng hoặc chi phí thấp.
- Nhà xưởng có sản xuất gián đoạn, không yêu cầu khí nén liên tục.
- Khi doanh nghiệp muốn tiết kiệm chi phí bảo dưỡng ban đầu nhưng chấp nhận rủi ro hỏng đột ngột.
Lưu ý: Với máy nén khí trục vít dùng 24/7, bảo dưỡng bị động không được khuyến nghị, vì rủi ro gián đoạn sản xuất và chi phí sửa chữa quá cao.
7. Khuyến nghị từ AC PARTS Việt Nam
- Đối với máy nén khí trục vít Trung Quốc hoặc Nhật bãi, nên áp dụng bảo dưỡng chủ động kết hợp định kỳ.
- Giám sát áp suất, lưu lượng, nhiệt độ, rung động, màu và mùi dầu để phát hiện sớm sự cố.
- Thay dầu, vệ sinh lọc, kiểm tra chi tiết cơ khí trước khi hỏng, giúp tiết kiệm điện, giảm chi phí sửa chữa và tăng tuổi thọ máy.
- Liên hệ AC PARTS Việt Nam để được tư vấn phương pháp bảo dưỡng phù hợp và dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật chuyên nghiệp.
8. Thông tin liên hệ AC PARTS Việt Nam
- Hotline: 0963 387 586
- Email: khinennhatminh@gmail.com
- Website: https://acparts.vn
- Địa chỉ: AC PARTS Việt Nam – Nhà cung cấp máy nén khí trục vít, linh kiện và dịch vụ khí nén hàng đầu Việt Nam.
AC PARTS Việt Nam – Giải pháp khí nén toàn diện: Bền – Tiết kiệm – Hiệu quả.